สุขภาพดีกับรามาฯ อ.นพ.ไพฑูรย์ เบ็ญจพรเลิศ
นิ้วล็อก (trigger finger) เป็นอาการปวดบริเวณผ่ามือใกล้ ๆ โคนนิ้ว และโดยมากมักมีอาการนิ้วเคลื่อนที่ไม่สะดวก มีอาการติด หรือสะดุดเวลาขยับนิ้ว
สาเหตุ
มาจากการใช้งานของมือและนิ้วมือมากและระยะเวลานาน หรือบุคคลที่ต้องทำงานโดยการกำมือแน่น ๆ เป็นประจำ จนทำให้เกิดการอักเสบของปลอกหุ้มเอ็นบริเวณโคนนิ้ว โดยตัวอย่างลักษณะงานที่พบเจอได้บ่อย เช่น พนักงานออฟฟิศที่พิมพ์งานติดต่อกันเป็นระยะเวลานานหลายชั่วโมง แม่บ้านที่ต้องซักผ้าและบิดผ้าบ่อย ๆ ถือถุงช็อปปิ้งที่ต้องมีการกำมือแน่นระหว่างการหิ้วของหนัก นักกีฬาที่ต้องใช้การจับอุปกรณ์ที่แน่น ๆ เช่น เทนนิส แบดมินตัน เป็นต้น หรือแม้กระทั่งในคนที่ชอบเล่นมือถือ แล็ปทอป ที่ต้องใช้การจับมือถือให้มั่นคงอยู่ในมือ เพื่อไม่ให้มือถือหลุดจากมือ
อาการแบ่งเป็น 4 ระยะ
โดยการรักษาขึ้นอยู่กับระยะความรุนแรงของนิ้วล็อก
ระยะที่ 1 มีอาการปวดบริเวณโคนนิ้วมือเวลาขยับ แต่ยังไม่มีการสะดุดระหว่างการเคลื่อนไหวนิ้ว
ระยะที่ 2 เริ่มมีการสะดุดเวลาขยับนิ้ว แต่ยังขยับได้อยู่
ระยะที่ 3 นิ้วติดล็อก แต่ยังสามารถเหยียดออกได้โดยการใช้มืออีกข้างช่วยแกะ
ระยะที่ 4 นิ้วติดจนไม่สามารถขยับออกได้
การรักษา
ระยะ 1-2
ที่มาพบแพทย์ด้วยอาการปวดและเจ็บเวลาขยับนิ้ว มักเริ่มต้นด้วยการทานยาแก้ปวด และพักการใช้งานของนิ้ว การปรับขนาดที่จับให้มีขนาดใหญ่ขึ้น เช่น ผ้าพันรอบด้ามอุปกรณ์กีฬาให้หนาขึ้น หรือเปลี่ยนการถือถุงช็อปปิ้งมาเป็นการใช้กระเป๋าสะพายหลัง นอกจากนี้แพทย์อาจพิจารณาสั่งอุปกรณ์ดามนิ้ว เพื่อป้องกันการใช้งานของนิ้ว นอกจากนี้การรักษาด้วยเครื่องมือทางเวชศาสตร์ฟื้นฟูยังมีส่วนช่วยในการรักษาได้ค่อนข้างดี เช่น การแช่น้ำอุ่นวันละประมาณ 10-20 นาที และขยับเบา ๆ ในขณะแช่ การใช้เครื่องอัลตราซาวนด์ เลเซอร์ หรือคลื่นกระแทก (extracorporeal shockwave) ก็สามารถช่วยลดการปวดและอักเสบได้
ในระยะ 3-4
แพทย์อาจพิจารณาการฉีดยาสเตียรอยด์เฉพาะที่ หรืออาจพิจารณาผ่าตัดปลอกหุ้มเอ็นที่หนาตัวให้เปิดขยายขึ้น และทำให้เส้นเอ็นขยับได้คล่องตัวมากขึ้น
การป้องกันโรคนิ้วล็อก
– พักระหว่างการทำงาน ไม่พิมพ์งาน หรือใช้คอมฯนานจนเกินไป วิธีนี้นอกจากป้องกันนิ้วล็อก ยังป้องกันการเกิดออฟฟิศซินโดรม ปวดคอ บ่า ไหล่ได้อีกด้วย
– ไม่หิ้วของหนักเกินไป
– ไม่หักนิ้ว ดีดนิ้ว
– หลีกเลี่ยงการซักผ้าด้วยมือ
– นำผ้ามาพันรอบด้ามอุปกรณ์กีฬาให้หนาตัวขึ้น
– ไม่ดัด พยายามเหยียดนิ้วมือหากมีอาการนิ้วล็อก และแก้โดยเอามือจุ่มในน้ำอุ่น นวดบริเวณโคนนิ้วเบา ๆ และค่อย ๆ เหยียดออกเบา ๆ ในขณะจุ่มน้ำอุ่น
หมายเหตุ : อ.นพ.ไพฑูรย์ เบ็ญจพรเลิศ ภาควิชาเวชศาสตร์ฟื้นฟู คณะแพทยศาสตร์โรงพยาบาลรามาธิบดี มหาวิทยาลัยมหิดล